Ijzer (Fe) suppletie

Eerste Hulp Bij Ongevallen
Post Reply
vheeswijk
Posts: 135
Joined: Tue Oct 20, 2015 8:35 pm

Ijzer (Fe) suppletie

Post by vheeswijk »

Hoeveel ijzer heeft u per dag nodig?
Een volwassen man (vanaf 22 jaar) heeft per dag 9 mg ijzer nodig; voor een volwassen vrouw (vanaf 22 jaar) is dat 15 mg. De ijzerbehoefte van vrouwen is hoger door het ijzerverlies met de menstruatie.
Zwangere vrouwen hebben 11 tot 19 mg nodig en tijdens het geven van borstvoeding ligt de behoefte op 20 mg ijzer per dag.
Vrouwen na de overgang verliezen minder ijzer. De dagelijkse behoefte is dan 8 mg ijzer. IJzer uit dierlijke voedingsmiddelen zoals vlees, vis en kip, wordt beter in het lichaam opgenomen dan ijzer uit plantaardige voedingsmiddelen zoals brood, groente en peulvruchten.

Tekort aan ijzer
Een tekort aan ijzer of anemie, kan symptomen geven als vermoeidheid, lusteloosheid, prikkelbaarheid, bleekheid en kortademigheid. Het probleem doet zich doorgaans bij baby's, jonge kinderen, adolescenten en vrouwen in de vruchtbare leeftijd.

Ijzer opname
IJzer (Fe) is een mineraal dat nodig is voor de vorming van hemoglobine. Hemoglobine, dat in de rode bloedcellen zit, zorgt voor het zuurstoftransport naar de verschillende weefsels. Slechts een klein gedeelte van het ijzer uit de voeding wordt maar geadsorbeerd. De adsorptie van plantaardig ijzer gaat heel moeizaam. Dit is dan ook de reden dat vegetariërs een groter risico lopen om een ijzerdeficiëntie te krijgen. De opname van plantaardig ijzer in de bloedbaan wordt bevorderd door vitamine C. Het is dus beter om ijzer samen met een sinaasappel of vitamine C preparaat in te nemen. Innemen van calcium is af te raden, daar gelijktijdige inname van calcium een reductie in de ijzerabsorptie veroorzaakt. Een glas melk bij het eten zal dus de ijzeropname verlagen. De mineralen koper en mangaan helpen echter ijzer te absorberen.

Zelf suppletie maken of kopen?
Ik heb nagedacht over een eenvoudige receptuur om zelf een ijzersuppletie te maken (bv. uit accuzuur {zwavelzuur} en staalwol of niet-roestvrijstalen spijkers), maar een goede suppletie in de vorm van groen ijzersulfaat is zó gemakkelijk te verkrijgen en zó spotgoedkoop dat iedere prepper gemakkelijk voor een paar euro's kilo's in huis haalt. Het is dan ook te gebruiken als een ruilmiddel WTSHTF.

Ferro en Ferri
Even een beetje eenvoudige scheikunde om de ijzeropname in het lichaam te begrijpen. Ijzer komt voor in drie vormen in de natuur:

Het metaal ijzer (Fe) zoals we dat kennen
In mineralen of stoffen in een geel-groene vorm Fe(II) of (ferro-)
In mineralen of stoffen in een rood-bruine vorm Fe(III) of (ferri-)


Alleen de groene vorm Fe(II) of ferro bevattende stoffen zijn in principe geschikt voor opname in het lichaam terwijl bv. sabbelen op een roestige spijker (de rood-bruine vorm, Fe(III), ferri) ons ijzer-gebrek niet zal kunnen oplossen.
Voor de atoom-fysicus is ijzer gewoon ijzer, maar voor de chemicus en ons eigen lichaam ligt dat ingewikkelder. Schitterende overzichten: hier en daar.

Ijzer(II)sulfaat
Het meest gebruikte en toegankelijke preparaat voor de ijzer-suppletie is ijzer(II)sulfaat (ferrosulfaat). De goedkoopste vorm en wat onzuivere vorm wordt gebruikt voor de bestrijding van mos in gazons (11,13 euro per 5 kg). Veel tuincentra hebben deze vorm. Deze vorm is in noodgevallen (SHTF) bruikbaar na omkristalliseren maar ik zou het niet direct adviseren voor inwendig gebruik, zeker niet als er geen sprake is van een noodsituatie (WTSHTF).

Veel betere en zuiverder alternatieven zijn:

Uiterst zuiver (Hinmeijer chemie):
De hekserij.nl 250 gram 5 euro. Licht verontreinigd met Fe(III)sulfaat.
De krijgermuziek.nl:
Polycolor.bv:



Ijzer(II)sulfaat (ferrosulfaat) zijn blauw-groene kristalletjes. Droog in goed gesloten pot bewaren. Echter géén extra droogmiddel toevoegen. In wat onzuivere vorm kan dit product licht verontreinigd zijn met bruine spikkeltjes ijzer(III)sulfaat dat niet resorbeerbaar is maar ook niet stoort bij de ijzer(II) opname. Zie discussie hierboven. Maak geen voorraad-oplossing in water om te bewaren en te druppelen om te doseren. Bij lang staan aan de lucht zal de groene Fe(II) oplossing overgaan naar rode Fe(III) die niet resorbeerbaar is. Deze omzetting kan worden tegengegaan met een mespuntje vitamine C. Het enige nadeel is dat u het poeder zelf moet doseren of de dosering moet ijken in termen van mespuntjes of schroevendraaierpuntjes (multitool). De juiste dosering dient u zelf op te zoeken door te googelen op "ijzer suppletie", "anemie", "bloedarmoede", "ijzer(II)sulfaat", vanwege mogelijk juridische implicaties voor mij. Ik ben tenslotte geen arts. Ik ben voor diagnose, indicatiestelling en voorschrijven nóch geschoold nóch bevoegd. Maar de meeste artsen en apothekers kunnen en zullen u niet eens helpen als de SHTF.

Rekenen en doseren met Ijzer(II)sulfaat (ferrosulfaat)
Blijf altijd beneden doseringen van Ijzer(II) van 40 mg/dag. Blauw-groen ijzer(II)sulfaat bevat 20% ijzer(II). Dus de maximale dosis ijzer(II)sulfaat mag niet meer zijn dan 200 mg (0,2 gram) per dag uitgaande van een biologische beschikbaarheid van tweewaardige (II) ijzerverbindingen van 46–100%. Los het ijzer(II)sulfaat of ferrosulfaat op in een paar ml water in een borrelglas met een mespuntje vitamine C. Neem nooit tegelijkertijd melk of een calcium suppletie.

Preppen van Fe(II).
Ik heb gezocht in de Nederlandse Voedingsmiddelen Tabel naar producten die veel ijzer bevatten, maar dit bleek een hachelijke onderneming omdat de waarden van ijzer de totalen zijn zowel van Fe(II) als Fe(III) zijn, en we weten al dat Fe(III) niet tot nauwelijks wordt opgenomen. Wel viel me onmiddellijk op dat bouillonblokjes (overigens goed te preppen) een hoge waarde aan ijzer hebben (20 mg per 100 gram voedingsmiddel) aan ijzer. Dit (dierlijke) ijzer is gebonden aan hemoglobine en is goed resorbeerbaar. Het preppen van bouillonblokjes is overigens afgezien van het ijzer-gehalte al erg belangrijk. Bouillonblokjes droog bewaren. De prep-vriendelijke gedroogde gisten doen het ook goed. Een ander product, de Roosvicee Ferro is een vruchtenlimonade siroop waaraan extra ijzer is toegevoegd. De toevoeging "Ferro" leert u nu onmiddellijk dat het om de goed opneembare Ijzer(II) gaat. Een aandachtspunt voor de prepper. Gebruik zelf aangeschafte ijzer(II)sulfaat (ferrosulfaat) alleen voor als de SHTF!
Post Reply