zelf inmaken

EVA'S homemade Eden
Post Reply
EVA
Posts: 1086
Joined: Wed Dec 09, 2015 1:03 am
Been thanked: 1 time

zelf inmaken

Post by EVA »

Vroeger was het heel gewoon om van alles in te maken.
de kelderkast stond in de winter vol met potten.
het is sindsdien een tijdje uit de mode geweest maar het inmaken is nu weer helemaal 'hot'.

In dit artikeltje heb ik het over inmaken want 'weck' is gewoon een merknaam.
als je op de ouderwetse wijze een pan gebruikt klopt het woord 'inmaken'.
als je met een weckketel werkt heet het wecken.


Bij inmaken denken veel mensen vaak eerst aan groenten en fruit,
maar je kunt zelfs vlees en vis inmaken.
alcohol (boven de 19%), suiker, azijn of zout kunnen als conserveermiddelen worden gebruikt.

Er kan zó veel ingemaakt worden!
Denk bijvoorbeeld aan stoofvlees, paprika chutney, zelfgemaakte atjar of stoofpeertjes in rode wijn, fruit, tomatensaus, soep, maaltijden, brood, cake, vlees, vis etc.
Een uitzondering hierop zijn zuivelproducten zoals bijvoorbeeld boter, kaas, melk en yoghurt.
Op het internet kun je heel veel inmaakrecepten vinden.


Image

fruit inmaken vind ik wel het gemakkelijkst.
jam en siroop maken is eigenlijk kinderspel.
fruit of groente op zuur zetten is ook zo moeilijk niet.
maar groenten zonder conserveermiddelen inmaken is wat lastiger.
je moet bijzonder secuur en hygiënisch werken en zelfs dan
heb je nog kans om botulisme in je potten te krijgen.

De botulisme bacterie (Clostridium botulinum) is een sporen vormende bacterie
die zelfs overleeft bij 100 graden.
de botulisme bacterie is onzichtbaar, kleur, geur en smaakloos.
de bacterie maakt botuline, een gifstof waar je een flinke voedselvergiftiging van kunt oplopen
en zelfs aan kunt sterven.

Image

je kunt dit gif onschadelijk maken door je groente vlak voor consumptie een kwartier te koken.
Dit is helaas vrij slecht voor de kwaliteit en voedingswaarde van je groenten.

De groenten in pot die je in de winkel kunt vinden is ook ingemaakt
maar dan sterk verhit (121 graden) onder hoge druk.
Hierdoor gaat de botulisme bacterie dood.
alleen op deze manier is het 100% veilig om te eten.
In Amerika gebruiken mensen thuis een soortgelijke methode met een speciale ketel (High pressure canner)
gek genoeg heb ik die in Nederland nog nooit gezien...
Je kunt ze wel op het net vanuit Amerika bestellen.

als je groenten inmaakt in azijn, suiker of alcohol kan de botulisme bacterie zich ook niet ontwikkelen.
het risico dat je ziek van botulisme wordt is verwaarloosbaar klein,
vroeger gingen ze tenslotte ook niet bij bosjes dood,
gewoon je eigengemaakte pot groenten voor gebruik een kwartiertje koken en klaar.
maar je moet er toch altijd een beetje rekening mee houden.

Natuurlijke conserveermiddelen

Zout
Zout onttrekt vocht (bindt de ‘vrije’ watermoleculen), zodat bacteriën niet meer kunnen gedijen.

Suiker
Suiker stimuleert de aanmaak van bacteriën en schimmels, maar wanneer het suikergehalte hoger is dan 60-65% heeft het dezelfde werking als zout. Geleisuiker heeft, een betere conserverende werking dan gewone suiker.
Voorbeeld: Gebruik bij 1,5 kg abrikozen en perziken, 750 gram suiker en 1 liter water.

Zuur
Zuur heeft de beste conserverende werking. Gebruik azijn met een zuurgehalte van 5%. Kies een goede kwaliteit wijnazijn of appelazijn. Balsamicoazijn bevat vaak een te laag zuurgehalte.




Als beginner kun je gerust lege groenten potten her-gebruiken.
bij gerecyclede potten moet je goed kijken of de randen van het glas en de deksels onbeschadigd zijn.
het rubberlaagje in de deksel vervormt en beschadigt snel.
soms gaan de deksels zelfs roesten.
beschadigingen zorgen ervoor dat ze niet goed meer sluiten en mislukt het inmaken.
schroefdeksels moeten na een paar keer gebruiken beslist vervangen worden.
je kunt nieuwe losse deksels bij de boerenbond of online kopen.

Image

als je vaker wilt inmaken zijn echte weckpotten de beste keuze.
je kunt ze bij de blokker of de boerenbond of online kopen.
(ze zijn op marktplaats vaak goedkoper te krijgen)

De rubberen ringen gaan wel aardig lang mee
maar je moet ze dan wel goed verzorgen en er voor uitkijken dat ze niet uitdrogen.
Zelf maak ik jam in gerecyclede potten en voor groenten gebruik ik de weck potten.

Image


Basis kennis Groenten inmaken.

--Het is ontzettend belangrijk dat je heel hygiënisch werkt.
Was je handen zorgvuldig bij elke nieuwe stap.

--steriliseer de potten en deksels door ze 10 minuten in water met soda te koken.
haal ze heet uit de pan met een pottengreep (wecktang).
Spoel ze goed af met heet water en zet ze dan op een handdoek.

--maak je groente goed schoon en snijd ze in gelijke stukken.
blancheer ze kort in een pan met ruim water met zout naar smaak.

--Zet de potten met de opening naar boven op een handdoek (anders kunnen je potten knappen)
Vul de potten. zorg ervoor dat de groenten niet boven het water uit komen.
laat er zo weinig mogelijk lucht in en houd de randen schoon.
Je kunt hiervoor een speciale vultrechter gebruiken.
komt er dan toch iets op de rand maak het dan schoon met een schone theedoek met gekookt heet water.

--als je weckpotten gebruikt:leg de vochtige rubberen weckring op de rand van het deksel.
leg ze dan samen op de weckpot.
Zorg dat je de weckring zo weinig mogelijk aanraakt.
zet de klemmen nu om het deksel vast te zetten.
ik gebruik zelf drie klemmen per pot.
gebruik je gerecyclede potten: draai de deksels stevig op de potten.


--Plaats de potten in een grote soeppan (of weckketel) met onderin een rooster of een theedoek
(zo 'dansen' je potten tijdens het koken niet stuk)
Vul de ketel of pan vervolgens met water tot aan driekwart van de pot.
zorg ervoor dat het water even warm is als het water in de potten anders kunnen ze knappen.


--Verwarm de pan of ketel. doe bij de soeppan de deksel op de pan.
De temperatuur en kooktijd zijn afhankelijk van de soort groente die je wilt inmaken.
https://weckenonline.eu/inmaaktijdentabel/
bij de soeppan moet je de temperatuur af en toe controleren met een thermometer die zeker tot 100 graden gaat.

--Haal je potten met een pottengreep (wecktang) uit het water.
zet de hete potten op een handdoek en laat ze minimaal 12 uur afkoelen.
zet de potten niet op de tocht maar doe er ook beslist geen doek oid overheen want zo verleng je de inmaaktijd.
bij de weckpotten verwijder je de klemmetjes nu de potten volledig zijn afgekoeld.
als alles goed is gegaan zijn de potten nu stevig vacuüm getrokken.
je kunt het bij de weckpotten controleren door de pot bij de deksel op te pakken.
Bij de gerecyclede potten druk je even op de deksel.
als je de deksel kunt indrukken (klikken) is het inmaken mislukt.
mislukte potten kun je het beste binnen een paar dagen opeten.


--Bewaar de potten op een donkere en koele plek.
als je de potten in het zonlicht zou zetten verlies je veel vitamines.
controleer de eerste weken af en toe of de deksels nog goed dicht zitten.
Je kunt je ingemaakte groenten of fruit nu een lange tijd bewaren!

Image

handige ebook!!
voor 2,72
Direct beschikbaar
bij bol.com
User avatar
Peerke
Posts: 4038
Joined: Thu Oct 15, 2015 7:05 pm
Location: West Brabant
Has thanked: 17 times
Been thanked: 81 times

Re: zelf inmaken

Post by Peerke »

Dit is een zeer nuttige post !

Het is het verschil tussen 'wecken' en inmaken. Bij 'wecken' verwarm je de inhoud in de pot waarmee de bovenstaande lucht ook wordt gesteriliseerd.

Bij inmaken doe je je geprepareerde voedsel in een inmaakpot, je weet wel, met zo'n klemdeksel. Ze adviseren om daarna de pot op zijn kop te zetten.

Bij mij leidde dit al tot enige lekkages.

Ik heb een aantal van die inmaakpotten (reeds een paar jaar oud) die ik niet meer durf open te maken ... en die binnenkort dus verdwijnen naar de ondergrondse rest afval container. Hoe zonde van het werk om het te bereiden, en van de potten ...

Die inmaakpotten zijn leuk, om droog spul in te bewaren, zoals suiker, zout, muesli, pasta, rijst e.d.

Met mijn gezondheid neem ik geen risico,zeker niet met die Clostridium bacterie.
Lies live on, and the truth is the victim.
User avatar
Candyman
Posts: 387
Joined: Thu Sep 06, 2018 5:02 pm
Has thanked: 4 times
Been thanked: 5 times

Re: zelf inmaken

Post by Candyman »

Bedankt voor de uitleg :)
Bij de Albert Heijn verkopen ze mayonaise in weckpotten dus die ben ik aan het verzamelen
User avatar
Peerke
Posts: 4038
Joined: Thu Oct 15, 2015 7:05 pm
Location: West Brabant
Has thanked: 17 times
Been thanked: 81 times

Re: zelf inmaken

Post by Peerke »

Candyman wrote:Bedankt voor de uitleg :)
Bij de Albert Heijn verkopen ze mayonaise in weckpotten dus die ben ik aan het verzamelen
Dat zijn INMAAKPOTTEN.
Lies live on, and the truth is the victim.
User avatar
Candyman
Posts: 387
Joined: Thu Sep 06, 2018 5:02 pm
Has thanked: 4 times
Been thanked: 5 times

Re: zelf inmaken

Post by Candyman »

Haha sorry hoor, inmaakpotten dan.
EVA
Posts: 1086
Joined: Wed Dec 09, 2015 1:03 am
Been thanked: 1 time

Re: zelf inmaken

Post by EVA »

Dit is een beugelpot. (ook beugel weckpot genoemd)
hier zou ik persoonlijk nooit mee inmaken. ze zijn vooral geschikt voor droge opslag van bijvoorbeeld rijst of macaroni.
Image

dit is een weck stortglas
met deze weckpotten maak ik mijn groente in.
Image
Last edited by EVA on Sun Nov 11, 2018 12:30 am, edited 1 time in total.
EVA
Posts: 1086
Joined: Wed Dec 09, 2015 1:03 am
Been thanked: 1 time

Re: zelf inmaken

Post by EVA »

Peerke wrote:Dit is een zeer nuttige post !

Het is het verschil tussen 'wecken' en inmaken. Bij 'wecken' verwarm je de inhoud in de pot waarmee de bovenstaande lucht ook wordt gesteriliseerd.

Bij inmaken doe je je geprepareerde voedsel in een inmaakpot, je weet wel, met zo'n klemdeksel. Ze adviseren om daarna de pot op zijn kop te zetten.

Bij mij leidde dit al tot enige lekkages.

Ik heb een aantal van die inmaakpotten (reeds een paar jaar oud) die ik niet meer durf open te maken ... en die binnenkort dus verdwijnen naar de ondergrondse rest afval container. Hoe zonde van het werk om het te bereiden, en van de potten ...

Die inmaakpotten zijn leuk, om droog spul in te bewaren, zoals suiker, zout, muesli, pasta, rijst e.d.

Met mijn gezondheid neem ik geen risico,zeker niet met die Clostridium bacterie.

Ai peer....
begrijp ik je nou goed?
heb jij geprepareerd voedsel in een pot gedaan zonder het daarna nog te koken??
zo ja dan zou ik het maar snel weggooien want dat is echt niet goed!
dat kan alleen maar met bijvoorbeeld jam....en ja, dan is het het beste om je pot op de kop te zetten
zodat je een goede luchtdichte seal krijgt.
maar bij groenten etc doe je dat echt niet zo. nooit!(tenzij je gebruik maakt van alcohol, azijn of suiker)


Wecken en inmaken wordt in ons taalgebruik vaak door elkaar gehaald.

Eigenlijk is wecken: het te wecken voedsel in weckpotten doen en daarna de weckpotten in water plaatsen om ervoor te zorgen dat de weckpot vacuüm trekt. (bv in een grote pan met water of een inmaakketel).

Inmaken is het maken van jam, chutney, inmaken in azijn, alcohol of suiker. met andere woorden: de weckpot of jampot wordt niet in water of een inmaakketel gezet.

De term inmaken is eigenlijk een combinatie van wecken en fermenteren. Inmaken is namelijk – volgens Van Dale – het duurzaam maken van eetwaren door ze luchtdicht óf in een bepaalde stof te bewaren.

Inleggen is dan weer hetzelfde synoniem als inmaken. En dus ook een generaliserende term voor het conserveren van eetwaar.

Eigenlijk is het simpel maar toch altijd weer verwarrend.

weck is een merk. en omdat vele mensen inmaakten met een weckketel is de merknaam uiteindelijk een werkwoord geworden. (wecken)
daardoor zijn er veel misverstanden ontstaan.

Conserveren
Conserveren is eigenlijk een verzamelnaam voor alle manieren waarop voedsel langer houdbaar blijft. Van Dale omschrijft het als ‘in stand houden; behouden, verduurzamen’. Manieren om te conserveren zijn:

koelen
invriezen
drogen
toevoegen van zout, suiker of zuur
fermentatie
roken
wecken
verhitten



snappen jullie het nog?
ik bijna niet meer nu ik dit allemaal heb getypt.... :? :? :?


en als laatste: als je je groenten (of wat je dan ook maar hebt ingemaakt) een kwartier kookt voordat je het opeet is er geen enkel gezondheid risico meer.
het enige risico wat er dan nog is is dat er minder vitamines en mineralen in zitten.
Last edited by EVA on Sun Nov 11, 2018 1:03 am, edited 1 time in total.
EVA
Posts: 1086
Joined: Wed Dec 09, 2015 1:03 am
Been thanked: 1 time

Re: zelf inmaken

Post by EVA »

https://weckenonline.eu/category/wecken/

hier veel goede recepten en natuurlijk alle materialen on mee te conserveren.
User avatar
Peerke
Posts: 4038
Joined: Thu Oct 15, 2015 7:05 pm
Location: West Brabant
Has thanked: 17 times
Been thanked: 81 times

Re: zelf inmaken

Post by Peerke »

De oude inmaakpotten liggen nu met inhoud in de ondergrondse rest afval container te wachten op hun laatste rustplaats.
Het zag er te smerig uit. Het risico op voedselvergiftiging wilde ik niet nemen.
De potten zijn niet duur. Krap 1 euro per stuk. Het schoonmaken zou me nog meer kosten.

Inmaakpotten zijn idd leuk om droog spul in te bewaren. Maar om serieus zgn. in te 'wecken', niet echt.

Lesson learned.
Lies live on, and the truth is the victim.
EVA
Posts: 1086
Joined: Wed Dec 09, 2015 1:03 am
Been thanked: 1 time

Re: zelf inmaken

Post by EVA »

@Peerke
gelukkig maar peer!
van rottende conserven kun je doodziek worden...en dan hebben we het nog niet eens over botulisme.
Post Reply